Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu là phiên bản điện ảnh phát triển từ loạt phim hoạt hình trực tuyến Trạng Quỳnh thời nhí nhố từng thu hút lượng lớn khán giả trên nền tảng YouTube.
Phim mở đầu bằng biến cố khi cha của cậu bé Quỳnh bị triều đình buộc tội đánh cắp bảo vật. Quỳnh may mắn thoát nạn và bắt đầu hành trình tìm cách minh oan cho gia đình. Trong suốt chuyến phiêu lưu, cậu và nhóm bạn liên tục đối mặt với những thử thách, đặc biệt là âm mưu từ một thế lực đang tìm cách hồi sinh Cửu Vĩ Hồ nhằm gieo rắc hỗn loạn khắp nhân gian.
 |
Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu phóng tác từ những giai thoại của vị quan trạng nổi tiếng tinh quái. |
Nỗ lực nâng tầm bản sắc qua phần nhìn
Ở khía cạnh hình ảnh, Trạng Quỳnh nhí cho thấy sự đầu tư đáng kể trong việc truyền tải văn hóa, nguồn cội qua từng khung hình. Khán giả dễ dàng bắt gặp những hình ảnh đậm chất Việt như cây đa, giếng nước, cổng làng hay hoa văn từ tranh Đông Hồ, gốm Bát Tràng.
Các chi tiết này không chỉ giúp định hình không gian văn hóa mà còn tạo cảm giác gần gũi, thân quen với thiếu nhi và phụ huynh Việt Nam, đồng thời nhằm mang đến sự gần gũi cho các em nhỏ, ê-kíp chia phim thành hai bản lồng tiếng Bắc và Nam. Nếu chất giọng trầm ấm của các sao nhí miền Bắc tạo cảm giác mộc mạc, giản dị, thì giọng miền Nam mang đến nhiều tiếng cười qua phần thoại hào sảng, vài câu "bắt trend”.
Phim cũng mang đến bất ngờ ở mảng hành động, với chuỗi hoạt cảnh khá mượt mà. Những phân đoạn như cha mẹ Quỳnh chiến đấu với băng cướp, trận đụng độ giao long giữa đồng hoang, hay đại chiến giữa nhóm bạn và Cửu Vĩ Hồ ở hồi cuối đều được xây dựng nhịp nhàng, sinh động và có cảm giác “đã mắt”. Đây là điểm cộng không nhỏ, cho thấy đội ngũ sáng tạo đã học hỏi khá nhiều từ các phim hoạt hình quốc tế trong cách thiết kế và dàn dựng góc quay.
 |
| Phần nhìn của phim còn hạn chế, song đủ thuyết phục. |
Bên cạnh đó, không thể không nhắc đến các đại cảnh giàu tính hình ảnh, như khoảnh khắc ánh trăng chiếu xuống dòng sông tạo thành tấm màn ngọc bích lung linh, hay cánh đồng hoa trải dài rực rỡ khi nhóm bạn tiến vào làng Sương Mù.
Trong buổi chiếu sớm, không ít khán giả nhí bày tỏ sự thích thú khi chứng kiến cảnh Quỳnh cưỡi trâu vàng lướt băng băng trên không trung - một hình ảnh vừa kỳ ảo vừa thể hiện rõ tinh thần “hào khí dân gian”.
Tuy vậy, điểm yếu của phim cũng lộ rõ khi đi vào tiểu tiết. Biểu cảm khuôn mặt các nhân vật đôi lúc còn khá thô cứng, thiếu tự nhiên, tạo cảm giác như đang “xem” một trò chơi điện tử. Dù kỹ xảo có thể cải thiện qua thời gian, đây vẫn là rào cản lớn nếu muốn chinh phục khán giả khó tính đã quen với Pixar, DreamWorks hay Ghibli.
 |
| Cử động gương mặt của nhân vật còn thô cứng. |
Kịch bản an toàn, chỉ dừng ở mức kể chuyện cho thiếu nhi
Điểm trừ lớn nhất của Trạng Quỳnh nhí nằm ở cách kể chuyện - yếu tố quyết định thành bại của một bộ phim hoạt hình khi muốn vươn xa khỏi đối tượng khán giả nhỏ tuổi. Trong khi các hãng phim lớn trên thế giới đang nỗ lực phá vỡ định kiến “phim hoạt hình là dành cho trẻ em” bằng những câu chuyện mang chiều sâu tâm lý và triết lý sống (như Inside Out, Kungfu Panda, hay Spirited Away), thì Trạng Quỳnh nhí vẫn lựa chọn hướng đi an toàn với mô-típ thiện ác đối đầu và cái thiện chiến thắng cuối cùng. Câu chuyện không có cú twist (chi tiết bất ngờ) đủ sức nặng để tạo điểm nhấn, cũng không có nút thắt thực sự khiến người lớn phải suy nghĩ sau khi xem.
Điều đáng tiếc hơn là nhân vật chính dù lấy cảm hứng từ hình tượng Trạng Quỳnh vốn nổi tiếng thông minh, lắm mưu nhiều mẹo trong văn học dân gian, lại không thực sự thể hiện được tài trí của mình. Phần lớn “trí thông minh” của cậu bé được nhắc đến qua lời thoại của các nhân vật khác, thay vì thông qua hành động hoặc cách giải quyết tình huống.
Thậm chí, ở nhiều đoạn cao trào, kịch bản lại chọn cách tự mở lối đi bằng “sự trợ giúp tình cờ” hoặc may mắn, khiến mạch truyện thiếu tính thuyết phục và dễ dãi.
 |
| Trí thông minh của quan trạng nhí chưa được làm rõ. |
Chưa kể, việc nhà làm phim kết hợp truyền thuyết Việt Nam với yếu tố ngoại lai như Cửu Vĩ Hồ - vốn là ma thú quen thuộc trong thần thoại Trung Hoa hay Nhật Bản - tạo cảm giác lệch pha. Trong khi đó, Việt Nam vốn có kho tàng yêu quái dân gian phong phú như Hồ Tinh, Ngư Tinh, Mộc Tinh, hay các truyền thuyết về Tản Viên Sơn Thánh, thì đáng tiếc phim lại bỏ qua những chất liệu đậm bản sắc này.
Từ giữa phim, câu chuyện bắt đầu mất kiểm soát khi xuất hiện thêm nhiều nhân vật phụ không có vai trò rõ ràng, khiến mạch phim lan man. Việc lạm dụng các tình huống hài hước - đôi khi có phần phản cảm - cũng khiến nhiều người lớn tỏ ra khó chịu, trong khi những yếu tố có giá trị giáo dục như tập tục làng xã, phép tắc ứng xử, hay nền nếp lễ nghĩa… bị lu mờ. Đáng lẽ, đấy mới là sự cài cắm cần thiết cho trẻ nhỏ sau những tiếng cười.
Nỗ lực đáng ghi nhận, nhưng chưa đột phá
Sau hai ngày chiếu sớm (14-15/6), Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu thu hút sự quan tâm chủ yếu từ khán giả gia đình và trẻ em. Đây là tín hiệu đáng mừng cho thấy thị trường hoạt hình Việt vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển nếu có chiến lược đầu tư hợp lý.
Tuy nhiên, để hoạt hình Việt có thể tiến gần hơn với chuẩn quốc tế, hoặc ít nhất là làm hài lòng cả phụ huynh lẫn con trẻ - như cách How to train your dragon hay Turning red từng làm - thì yếu tố quan trọng nhất vẫn phải là kịch bản. Một câu chuyện hấp dẫn, thông minh, vừa gần gũi vừa sâu sắc vẫn là thứ giúp hoạt hình vượt qua ranh giới tuổi tác, văn hóa và thị hiếu.
Với những gì đã thể hiện, Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu là bước khởi đầu đáng ghi nhận, nhưng chưa thể xem là cú hích đủ lớn cho hoạt hình Việt bứt phá trên bản đồ khu vực.
