Có vắc xin sao vẫn tăng sốt xuất huyết?

Nguy cơ bùng phát chu kỳ dịch mới

Lý giải về tình hình dịch sốt xuất huyết đang gia tăng, ông Võ Hải Sơn cho hay bệnh sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do muỗi truyền, có thể diễn tiến nhanh, từ nhẹ sang nặng, dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Việt Nam ghi nhận khoảng 100.000 ca mắc và 100 ca tử vong mỗi năm, với chu kỳ bùng phát dịch có xu hướng rút ngắn, từ 5 năm còn 3-4 năm.

"Lần gần nhất là năm 2022, dịch sốt xuất huyết lan rộng với hơn 370.000 ca mắc. Điều này cho thấy nguy cơ bùng phát dịch mới trong năm 2025 là hoàn toàn có thể xảy ra nếu các biện pháp kiểm soát không được thực hiện quyết liệt và đồng bộ", ông Sơn nhận định.

Cũng theo ông, thời tiết là một trong những yếu tố chính. Mùa mưa tạo ra nhiều điểm nước đọng - nơi sinh sản lý tưởng cho muỗi vằn. Bên cạnh đó, mật độ dân cư cao, thói quen trữ nước trong các dụng cụ hở nắp, việc người dân chưa thực sự chủ động diệt muỗi, diệt lăng quăng cũng khiến số ca mắc khó kiểm soát. Ngoài ra quá trình đô thị hóa nhanh nhưng thiếu đồng bộ trong kiểm soát môi trường và rác thải cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ dịch bệnh.

Đáng lo ngại là tình trạng chủ quan trong cộng đồng, người dân còn thờ ơ với các biện pháp phòng chống như kiểm tra vật dụng chứa nước, mặc quần áo dài, ngủ màn ban ngày hay xử lý ổ bọ gậy quanh nhà.

Theo lãnh đạo Cục Phòng bệnh, hiện nay biện pháp phòng bệnh sốt xuất huyết hiệu quả nhất vẫn là diệt muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy và tránh muỗi đốt. Quan trọng nhất khi bị sốt cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời, không tự điều trị tại nhà vì dễ bỏ lỡ thời điểm phát hiện dấu hiệu cảnh báo của bệnh.

Loại bỏ ổ dịch sốt xuất huyết qua ứng dụng y tế trực tuyến

TP.HCM đã triển khai ứng dụng "y tế trực tuyến" để tiếp nhận phản ảnh các điểm nguy cơ gây dịch sốt xuất huyết đã được ba năm. Tính đến ngày 20-7, toàn TP đã ghi nhận và xử lý 170 phản ảnh của người dân về điểm nguy cơ (riêng trong năm 2025 có 13 phản ảnh). Tất cả các phản ảnh này đều được xử lý đúng hạn trong vòng 48 giờ kể từ khi ghi nhận.

Ngành y tế khuyến cáo người dân chụp ảnh, quay video clip hoặc nhắn tin phản ảnh về các địa điểm đọng nước như chum vại, lọ hoa, bồn nước…, đồng thời cung cấp địa chỉ chính xác của điểm đó để ngành y tế nắm thông tin, xử lý kịp thời.

Coi chừng nhóm trẻ vị thành niên mắc sốt xuất huyết nặng

Không chỉ người lớn, nhiều trẻ em cũng ghi nhận mắc sốt xuất huyết trong thời gian gần đây. Bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn, trưởng khoa sốt xuất huyết Bệnh viện Nhi đồng 1, cho hay mô hình dịch tễ sốt xuất huyết ở trẻ em có sự chuyển dịch khá rõ rệt. Nếu trước đây đa số trường hợp mắc và nặng là trẻ dưới 10 tuổi thì những năm gần đây đã có sự dịch chuyển sang nhóm tuổi vị thành niên (11-15 tuổi), chiếm trên 50% tổng số ca mắc và ca nặng ở trẻ em.

Từ tháng 5-2024, lần đầu tiên Bộ Y tế cấp phép lưu hành vắc xin ngừa sốt xuất huyết tại nước ta. Đây được xem là "vũ khí mới" giúp giảm ca mắc, chuyển nặng và tử vong bên cạnh tăng cường công tác phòng chống dịch sốt xuất huyết.