Đường Dương Đình Nghệ (phường Yên Hòa, TP Hà Nội) ngập sau mưa lớn - Ảnh: Q.THẾ
Có những khu dân cư cạnh sông Nhuệ, sông Đáy sau gần một tuần giao thông mới trở lại thông suốt.
Tuổi Trẻ đã trao đổi với GS.TS TRẦN ĐỨC HẠ, chuyên gia lĩnh vực cấp thoát nước và môi trường, để tìm hiểu thêm nguyên nhân và đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện tình hình.
Quy hoạch thoát nước chưa tương xứng với phát triển đô thị
* Ngập úng xảy ra cuối tháng 8 vừa qua đã ảnh hưởng đến nhiều khu dân cư, tuyến đường dân sinh và cả đại lộ ở
Ngập lụt đường gom đại lộ Thăng Long (Hà Nội) sau mưa lớn - Ảnh: DANH KHANG
Tạo thêm hồ khô ở những vùng trũng thấp
* Như vậy để chống ngập trong thời gian tới Hà Nội cần bắt tay ngay vào những công việc gì?
- Hà Nội cần triển khai ngay và đồng bộ các dự án tiêu thoát nước ví dụ dự án trạm bơm Yên Nghĩa, Liên Mạc. Các trạm bơm Mễ Trì, Cổ Nhuế, Đồng Bông 1, Đồng Bông 2 cần phải nâng cao công suất. Liên thông giữa hệ thống thoát nước với các hồ điều tiết, hồ điều hòa, hồ cảnh quan ở trong khu vực ngoài đường vành đai 2.
Để vận hành thoát nước tốt phải có trung tâm kết hợp giữa dự báo với điều hành. Liên thông phối hợp giữa các ngành tiêu thoát nước với ngành nông nghiệp. Công việc nạo vét cống thoát nước, kênh mương phải được làm thường xuyên. Nâng cao ý thức của người dân, ngăn chặn hành vi xả thải làm ngăn dòng chảy gây nên ngập úng.
Chúng ta nên học các nước ở tầm nhìn quy hoạch và triển khai quy hoạch phải đồng bộ. Khi làm quy hoạch, trong đó có quy hoạch thoát nước phải triển khai xong mới được triển khai dự án. Nên hướng tới việc khi xây dựng khu đô thị, đặc biệt là đại đô thị quy mô rộng hàng trăm hecta phải có bể chứa nước, biến công viên thành hồ chứa nước di động mỗi khi mùa mưa tới.
Giải quyết úng ngập tại chỗ bằng các hầm chứa nước ở những nơi như vườn hoa, hay thậm chí sân tennis để cắt lũ kịp thời và bổ cập cho nước ngầm, thoát nước đô thị bền vững. Thay vỉa hè bê tông, gạch đá bằng các nguyên liệu dễ thấm nước mưa vào đất, bổ cập cho nước ngầm và chống sụt lún. Cần mạnh dạn quy hoạch sử dụng đất các khu vực trũng thấp ở Mỹ Đức, Chương Mỹ... thành những hồ khô để kịp thời chứa nước khi có mưa lớn.
Các địa phương khác cũng ngập, vì sao?
Theo GS.TS Trần Đức Hạ, do quy hoạch thoát nước luôn phải chạy theo các quy hoạch khác nên không riêng gì Hà Nội mà nhiều nơi ven biển như Phú Quốc, Đà Nẵng hay đô thị trên cao nguyên như Đà Lạt cũng bị ngập. Tại sao lại xảy ra câu chuyện này? Do chúng ta đã làm công trình lên đúng lạch của dòng nước mỗi khi có mưa lớn. Nhiều nơi đang bê tông hóa đường thoát nước mưa.
Bên cạnh đó, có quy hoạch rồi mà quản lý quy hoạch cũng bất cập, khu đô thị mới hay nâng cốt nền cao hơn so với khu đô thị hiện hữu. Quản lý quy hoạch cao độ nền cũng không chặt chẽ. Nếu trong xây dựng không tính toán kỹ chỉ chênh nhau vài cm thôi cũng gây ngập ngay, trong khi độ cao của các công trình xây dựng nói chung đến nay vẫn còn ngó lơ.
Nhiều tuyến phố ở Hà Nội vẫn đang ngập nặng, dân bì bõm lội nước
