Từ 1-10 phụ nữ độc thân được tiếp cận các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản không cần chỉ định của bác sĩ

Phụ nữ độc thân có nguyện vọng thụ tinh trong ống nghiệm để sinh con cần được tư vấn kỹ - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Nghị định mới đã mở rộng và giúp việc thực hiện TTTON của phụ nữ độc thân dễ dàng hơn.

Mở ra cơ hội nhưng chị em cần cân nhắc kỹ

Nghị định đã mở rộng, giúp việc thực hiện TTTON của phụ nữ độc thân dễ dàng hơn. Tuy nhiên, bên cạnh số đông ủng hộ, vẫn còn những ý kiến lo ngại về khía cạnh đạo đức, tâm lý trẻ em sinh ra khi không có cha.

Chị T.U. (TP.HCM) cho rằng bất kỳ lựa chọn nào cũng có hai mặt: lợi ích đi cùng hạn chế, quyền lợi luôn song hành với trách nhiệm. 

Trước khi quyết định làm mẹ, chị em phụ nữ cần cân nhắc kỹ nhiều yếu tố như khả năng tài chính, tình yêu thương và trách nhiệm dành cho con, năng lực nhận thức trong việc nuôi dạy, độ tuổi và sức khỏe, quỹ thời gian cân đối giữa con và công việc.

Bên cạnh đó cũng cần tính đến các biện pháp kiểm soát rủi ro khi nuôi con một mình, xem xét liệu bối cảnh hiện tại có đủ thuận lợi để trẻ phát triển lâu dài hay không. Đừng vì cảm giác cô đơn hay quyết định bồng bột mà chọn sinh con, bởi một khi đã bắt đầu

Lưu trữ trứng - Ảnh minh họa

Quyền độc lập, tự quyết của xã hội

Chia sẻ với Tuổi Trẻ, bác sĩ Hồ Mạnh Tường - tổng thư ký Hội Nội tiết sinh sản và vô sinh TP.HCM - cho hay quy định này không mới, bởi trước đây phụ nữ độc thân vẫn có thể thực hiện TTTON để có con của riêng mình. Luật Việt Nam đã từ lâu công nhận quyền làm mẹ đơn thân.

Tuy nhiên, nghị định mới đã mở rộng và giúp việc thực hiện TTTON của phụ nữ độc thân dễ dàng hơn. Việc này thể hiện quan điểm của Việt Nam về quyền độc lập và tự quyết của phụ nữ về sinh sản, ít có tác hại gì về đạo đức và xã hội.

Theo bác sĩ Tường, việc công nhận quyền làm mẹ đơn thân của phụ nữ và cho phép phụ nữ đơn thân được tiếp cận kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và TTTON mang nhiều ý nghĩa về mặt xã hội và pháp luật hơn là y khoa.

Trên thế giới đa số nước cũng công nhận quyền này như quy định ở Việt Nam. Tại Việt Nam, hệ thống các trung tâm TTTON hiện nay đã có mặt ở hơn 2/3 tỉnh, thành phố cả nước. 

Ở các thành phố lớn như Hà Nội có hơn 20 trung tâm TTTON, TP.HCM có hơn 10 trung tâm TTTON, đủ đáp ứng nhu cầu điều trị của các phụ nữ độc thân muốn có con bằng TTTON. Thực tế ở Việt Nam, nhu cầu này cho tới nay là không nhiều.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Hữu Trung, trưởng khoa phụ sản Bệnh viện Đại học Y Dược cơ sở 2 (TP.HCM), cũng đánh giá đây là một trong những chính sách phù hợp với xu thế bối cảnh hiện nay khi độ tuổi kết hôn ngày càng muộn.

Thực tế, quy định này không mới, hiện nay phụ nữ độc thân có thể được thực hiện TTTON để có con. 

Thế nhưng phải có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, phải tuân thủ theo các bước như bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) nhưng tỉ lệ thành công rất thấp, trong khi nguồn tinh trùng hiến tặng vô danh hiện khá khan hiếm nếu không được mới sử dụng TTTON có tỉ lệ thành công rất cao.

Hiện nay tại các cơ sở y tế đa số phụ nữ độc thân đã lớn tuổi từ 30 trở lên, có nhu cầu sinh con một mình, rất ít còn trong độ tuổi từ 25-30. Từ ngày 1-10 khi có nhu cầu, phụ nữ có thể lựa chọn phương pháp này tại các cơ sở y tế được cấp phép, mở rộng quyền làm mẹ sớm hơn.

Nói về nguy cơ kết hôn cận huyết, TS Trung cho rằng việc hiến tặng tinh trùng đã quy định rõ là hiến tặng vô danh và chỉ được hiến tại cơ sở y tế duy nhất. Điều này nhằm tránh việc pháp lý về sau, đồng thời tỉ lệ hôn nhân cận huyết có xác suất cực kỳ thấp.

Tính bài toán của trẻ khi "không có cha"

Bác sĩ Tường cho biết đến nay việc phụ nữ độc thân tiếp cận kỹ thuật hỗ trợ sinh sản vẫn chưa phổ biến tại Việt Nam do ảnh hưởng của văn hóa và tập tục. Trong tương lai, nếu xu hướng này lan rộng, nó có thể tác động nhất định đến cấu trúc gia đình cũng như quyền lợi, sự phát triển của những đứa trẻ được sinh ra từ các bà mẹ đơn thân.

Do đó nên có các dịch vụ tư vấn về tâm lý và pháp lý cho các phụ nữ độc thân quyết định làm mẹ đơn thân hoặc làm TTTON để có con. Chú ý các ảnh hưởng có thể có trên các phụ nữ độc thân khi có thai, mang thai, sinh nở, nuôi dưỡng đứa trẻ một mình.

"Đặc biệt cần chú tâm việc tư vấn cho phụ nữ độc thân về ảnh hưởng đến sự phát triển tâm sinh lý của đứa trẻ được sinh ra mà không có cha và có thể mãi mãi không biết được ai là người cha sinh học của mình. Nếu người phụ nữ sau đó lại quyết định lập gia đình và có thêm con thì quyền lợi của đứa trẻ được sinh ra trước đó là vấn đề cần được gia đình và xã hội quan tâm", bác sĩ Tường nhấn mạnh.

TS Hữu Trung cho rằng các cơ sở y tế được phép thực hiện dịch vụ TTTON phải có đội ngũ tư vấn với những phụ nữ đơn thân khi quyết định làm mẹ về những khó khăn, cách trở phải đối mặt trong quá trình nuôi dạy trẻ.

Thụ tinh trong ống nghiệm: Dư phải làm sao?

Ước tính hiện nay cả nước có hàng chục ngàn trường hợp thụ tinh trong ống nghiệm còn phôi dư trữ lạnh, mỗi trường hợp trung bình 2-3 phôi.