Tiếng nói tuổi trẻ - Hành động của Đoàn: Sứ mệnh thanh niên trong kỷ nguyên vươn mình

TS. Khúc Thế Anh - Giảng viên Viện Ngân hàng Tài chính, trường Đại học Kinh tế Quốc dân.

TS. Khúc Thế Anh - Giảng viên Viện Ngân hàng Tài chính, trường Đại học Kinh tế Quốc dân hiến kế về việc phát triển mạng lưới nhóm nghiên cứu mạnh trong giảng viên trẻ và sinh viên nhằm hưởng ứng thực hiện các mục tiêu theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Từ Nghị quyết 57, TS. Khúc Thế Anh chỉ ra một số chỉ tiêu quan trọng như nguồn nhân lực nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo đạt 12 người trên một vạn dân; Có từ 40 - 50 tổ chức khoa học và công nghệ được xếp hạng khu vực và thế giới; Số lượng công bố khoa học quốc tế tăng trung bình 10%/năm; Số lượng đơn đăng ký sáng chế, văn bằng bảo hộ sáng chế tăng trung bình 16 - 18%/năm, tỉ lệ khai thác thương mại đạt 8 - 10%.

“Vì vậy, để đạt được các chỉ tiêu này, việc xây dựng mạng lưới nhóm nghiên cứu mạnh trong giảng viên trẻ và sinh viên là một yêu cầu cấp thiết, nhằm tận dụng sức sáng tạo, nhiệt huyết và tiềm năng của lực lượng này”, TS. Khúc Thế Anh nói.

Theo TS. Khúc Thế Anh, ở Việt Nam, khái niệm “nhóm nghiên cứu mạnh” là các nhóm được hỗ trợ bởi Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia (NAFOSTED) hoặc các trường đại học lớn như Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP.HCM. Những nhóm này thường tập trung vào các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, vật lý, hóa học, y học, hoặc công nghệ sinh học, và có khả năng hợp tác quốc tế.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, TS. Khúc Thế Anh cho rằng, cần có một hệ thống giải pháp đồng bộ. Đầu tiên, đó là xây dựng cơ chế hỗ trợ tài chính cho nhóm nghiên cứu trẻ. Trung ương Đoàn có thể đóng vai trò tiên phong trong việc thành lập quỹ nghiên cứu mạo hiểm, tập trung đầu tư cho các ý tưởng táo bạo của nhà khoa học trẻ, tương tự mô hình hỗ trợ startup công nghệ. Ngoài ra, cần có cơ chế liên kết giữa các trường đại học, doanh nghiệp và chính phủ để mở rộng nguồn tài trợ từ khu vực tư nhân, quỹ đầu tư và các tổ chức quốc tế.

“Các nhóm nghiên cứu mạnh không nên giới hạn trong một trường đại học hay một chuyên ngành nhất định. Việc thành lập các nhóm nghiên cứu liên ngành, liên trường sẽ giúp tận dụng thế mạnh từ nhiều lĩnh vực, tạo nên sự đột phá trong khoa học và công nghệ”, TS. Thế Anh nói.

Ngoài ra, hiện nay, nhiều sinh viên có đam mê nghiên cứu nhưng chưa được trang bị đầy đủ các kỹ năng cần thiết. Vì vậy, T.Ư Đoàn có thể tổ chức các khóa đào tạo ngắn hạn về phương pháp nghiên cứu, kỹ năng viết bài báo khoa học, sử dụng công cụ nghiên cứu hiện đại như AI trong xử lý dữ liệu, mô phỏng sinh học, hoặc phần mềm phân tích thống kê. Các khóa đào tạo này có thể được tổ chức trực tuyến để tăng tính tiếp cận, đồng thời kết hợp với thực hành tại phòng thí nghiệm để nâng cao khả năng ứng dụng.

“Đặc biệt, Trung ương Đoàn có thể liên kết với Hội Doanh nghiệp trẻ Việt Nam để tài trợ cho các dự án nghiên cứu có tiềm năng ứng dụng, đồng thời thúc đẩy thương mại hóa sản phẩm khoa học, từ đó giúp giảng viên trẻ và sinh viên thấy rõ giá trị thực tiễn của công việc nghiên cứu”, TS. Khúc Thế Anh nói.

Trước hiến kế tâm huyết của tiến sĩ trẻ, anh Bùi Quang Huy - Ủy viên dự khuyết T.Ư Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn rất ấn tượng và cho rằng, hiến kế này có tính khả thi cao. Về những giải pháp của TS. Thế Anh sẽ có thể được thực hiện trong thời gian tới.

Phạm Thị Thúy Nga (Khánh Hòa) quan tâm: Trong bối cảnh chuyển đổi số, các hoạt động của Đoàn cũng cần đổi mới để bắt kịp xu thế, giúp thanh niên tiếp cận dễ dàng hơn. Trung ương Đoàn có định hướng gì trong việc ứng dụng công nghệ số vào quản lý, kết nối đoàn viên, phát triển các hoạt động Đoàn phù hợp với đặc điểm của thế hệ Gen Z?

Anh Ngô Văn Cương – Bí thư T.Ư Đoàn chia sẻ tại Diễn đàn:

Chuyển đổi số là nội dung rất quan trọng. Trong Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII xác lập chuyển đổi số được xác định là một trong ba khâu đột phá. T.Ư Đoàn cũng là một trong những đơn vị đi đầu trong việc xây dựng chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, với 57 giải pháp cụ thể để các cấp bộ Đoàn triển khai.

Hiện T.Ư Đoàn đang xây dựng dự thảo đề án Chuyển đổi số trong thanh niên. Nội dung đã gửi sang MTTQ Việt Nam để tổng hợp, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Sau khi phê duyệt đề án này, các cấp bộ Đoàn sẽ có thêm giải pháp cụ thể, nguồn lực triển khai chuyển đổi số.

Tại cơ quan T.Ư Đoàn, việc chuyển đổi số cũng được triển khai toàn diện.

Thời gian tới, các cấp bộ Đoàn cần quan tâm tuyên truyền tới đoàn viên thanh niên nâng cao nhận thức, kỹ năng chuyển đổi số; tạo sân chơi cho đoàn viên thanh niên về chuyển đổi số; kết nối đoàn viên thanh niên với các chuyên gia chuyển đổi số… Mục tiêu cao nhất là chúng ta hướng đến xây dựng xã hội số, chính quyền số.

Là một thanh niên khuyết tật, bạn Trần Thị Mai Anh đến từ tỉnh Yên Bái luôn mong muốn bản thân sẽ được đóng góp cho sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Tuy nhiên, với những hạn chế về thể chất, việc có được những cơ hội thuận lợi để tiếp cận với các điều kiện phát triển vẫn còn nhiều rào cản, vì vậy, trong thời gian tới, Mai Anh băn khoăn, Ban Bí thư Trung ương Đoàn có những định hướng, giải pháp cụ thể nào để tập hợp, hỗ trợ thanh niên khuyết tật để thanh niên khuyết tật có cơ hội tham gia đầy đủ vào các hoạt động xã hội, trong đó là vấn đề việc làm, đặc biệt việc làm liên quan tới công nghệ số, để bảo đảm thanh niên khuyết tật dễ dàng tiếp cận và “không bị bỏ lại phía sau” trong quá trình phát triển của đất nước.

Trước sự quan tâm của Mai Anh, anh Nguyễn Tường Lâm – Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam cho biết, hiện nay, nước ta có một số lượng lớn thanh niên khuyết tật, và đại đa số các bạn đều có quyết tâm rất cao, luôn mong muốn được đóng góp cho xã hội thay vì trở thành gánh nặng.

Anh Nguyễn Tường Lâm – Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam trao đổi tại Diễn đàn.

Từ tháng 10/2024, Hội Thanh niên Khuyết tật Việt Nam đã chính thức được thành lập. Đây là một dấu mốc quan trọng, là tổ chức đại diện cho thanh niên khuyết tật trong cả nước, và một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Hội là triển khai các giải pháp hỗ trợ, đào tạo kỹ năng số cho thanh niên khuyết tật. Thông qua đó, chúng tôi mong muốn giúp các bạn thuận lợi hơn trong lao động sản xuất, thu hẹp khoảng cách giữa thanh niên khuyết tật và thanh niên bình thường.

Trong thời gian qua, Hội đã triển khai nhiều chương trình nâng cao năng lực số cho thanh niên khuyết tật, tổ chức các lớp đào tạo kỹ năng công nghệ như phối hợp Microsoft Việt Nam tổ chức phát động phong trào “Bình dân học vụ số” cho thanh niên khuyết tật…

Bên cạnh đó, Hội cũng đang tích cực kết nối với các doanh nghiệp để sử dụng chất xám, tạo thêm cơ hội việc làm phù hợp với khả năng và thế mạnh của thanh niên khuyết tật, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ số.

“Trong thời gian tới, tôi hy vọng rằng, các bạn thanh niên khuyết tật sẽ chủ động tìm đến Hội Thanh niên Khuyết tật Việt Nam để cùng xây dựng một cộng đồng vững mạnh hơn và có thêm nhiều cơ hội phát triển”, Bí thư Lâm nói.

Anh Bùi Liêm Thanh - Bí thư Đoàn xã Quyết Thắng, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình, Giải thưởng Lý Tự Trọng năm 2025: Hiện nay, cả hệ thống chính trị đang thực hiện mạnh mẽ, quyết liệt, nhanh chóng việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Theo các chuyên gia kinh tế ước tính việc sáp nhập, tinh gọn tổ chức bộ máy sẽ tiết kiệm ngân sách, là nguồn lực kinh tế rất lớn để phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, điển hình như việc Bộ Chính trị quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết THPT công lập trên phạm vi cả nước. Thời gian qua, cán bộ, đoàn viên cũng rất gương mẫu, chấp hành nghiêm túc trong việc thực hiện Nghị quyết 18, đồng chí Bí thư Trung ương Đoàn có thể cho biết một số định hướng, chỉ đạo các cấp bộ Đoàn trong cả nước về thực hiện chủ trương của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị?

Trả lời câu hỏi của Bí thư Đoàn xã Bùi Liêm Thanh, anh Ngô Văn Cương – Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra T.Ư Đoàn cho biết: "Trong thời gian qua, cả hệ thống chính trị của đất nước ta đang được sắp xếp rất tinh gọn, hiệu lực hiệu quả. Đối với T.Ư Đoàn là một trong những tổ chức đoàn thể triển khai việc sắp xếp tinh gọn một cách quyết liệt.

Anh Ngô Văn Cương – Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra T.Ư Đoàn trao đổi tại Diễn đàn.

Trong thời gian tới, đề nghị các cấp bộ Đoàn tiếp tục tuyên truyền, động viên đoàn viên thanh niên, cán bộ, công nhân viên trong việc thực hiện Nghị quyết 18 về tinh gọn bộ máy; đồng thời nắm bắt được tâm tư nguyện vọng của công nhân viên; tiếp tục rà soát phòng ban, chức năng đơn vị trực thuộc. Những phòng ban, đơn vị hoạt động không hiệu quả cần sắp xếp, thậm chí giải thể.

Chúng ta cần tiếp tục tham mưu cấp ủy , chính quyền trong việc sắp xếp bộ máy, nhất là công tác cán bộ. Đặc biệt, chúng ta phải tự thay đổi phương thức tổ chức hoạt động của tổ chức để hiệu quả, phù hợp với tình hình mới.

Trao đổi thêm nội dung câu hỏi này, anh Bùi Quang Huy – Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn nêu rõ: Để thực hiện nghị quyết 18, tất cả các ngành đều tinh gọn bộ máy của mình. Đoàn Thanh niên và các tổ chức chính trị xã hội cũng vậy, bộ máy sắp tới cực kỳ tinh gọn.

Sự tinh gọn đó đặt ra cho mỗi cán bộ Đoàn chuyên trách phải ứng dụng công nghệ nhiều hơn. Mỗi cán bộ Đoàn phải giỏi kỹ năng. Đặc biệt, phát huy được đội ngũ cán bộ kiêm nhiệm, đoàn viên thanh niên vào công việc chung của Đoàn.

Tôi rất mong các cấp bộ Đoàn quan tâm việc thực hiện Nghị quyết 18 sắp tới và chuẩn bị những tâm thế như vậy.

Bạn Trịnh Lê Như Thảo - Chuyên viên phòng Quy hoạch, phát triển tài nguyên du lịch, Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh đặt câu hỏi:

Thời gian gần đây em có đọc được một số bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm, trong đó có ý về “phòng chống lãng phí”, em nhận thấy ở những người trẻ, lãng phí không chỉ dừng lại ở vật chất mà còn là thời gian, cơ hội, nguồn lực và cả việc chưa được định hướng rõ ràng trong học tập, nghề nghiệp. Nhiều bạn trẻ hiện nay chưa tận dụng tốt các cơ hội phát triển bản thân, đôi khi dành quá nhiều thời gian cho những hoạt động chưa thực sự hữu ích. Anh, chị có những giải pháp nào để giúp thanh niên nâng cao nhận thức về chống lãng phí và thực hành tiết kiệm một cách hiệu quả?

Anh Bùi Quang Huy - Ủy viên dự khuyết T.Ư Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn

Anh Bùi Quang Huy - Ủy viên dự khuyết T.Ư Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn ghi nhận, đây là một câu hỏi rất hay và mang tính thời sự. Theo anh Huy, một trong những biện pháp để phát triển đó là sử dụng nguồn lực hiệu quả, muốn hiệu quả phải chống lãng phí, muốn chống lãng phí thì phải tiết kiệm. Tiết kiệm phải là thói quen tự thân của mỗi người.

Như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: “Lãng phí lớn nhất không phải là vật chất, mà là cơ hội phát triển của đất nước và của mỗi người dân”. Lãng phí không chỉ là vấn đề về vật chất mà còn liên quan đến thời gian, cơ hội, nguồn lực cá nhân và sự phát triển của mỗi con người, đặc biệt là với thanh niên. Nếu không có sự thay đổi mạnh mẽ từ trong nhận thức, thì việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí sẽ khó mang lại hiệu quả thực chất.

Vì vậy, chống lãng phí phải bắt đầu từ mỗi cá nhân, từ việc tự giác thực hành tiết kiệm trong cuộc sống hằng ngày. Có thể bắt đầu từ những việc như: Tiết kiệm thời gian bằng cách lập kế hoạch, sắp xếp công việc hợp lý; Học cách nói “không” với những điều khiến chúng ta phân tán, mất tập trung vào mục tiêu chính; Tối ưu hóa quy trình làm việc, nâng cao hiệu suất; thực hành tiết kiệm trong sinh hoạt như sử dụng điện, nước hợp lý; chi tiêu có kế hoạch; ưu tiên phương tiện công cộng…

Bên cạnh đó, tổ chức Đoàn sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, lan tỏa tinh thần tiết kiệm và sử dụng nguồn lực hiệu quả đến đông đảo đoàn viên, thanh niên.