Từ một dấu hiệu bất thường
“Ngay từ lúc con mới sinh ra, tôi đã thấy vùng ngực của con có dấu hiệu lồi lên, có thể quan sát rõ bằng mắt thường”, chị Phạm Thị Hà (34 tuổi), nhớ lại tình trạng của cô con gái út Đặng Trần Trâm Anh (sinh năm 2020) khi em vừa chào đời, mới đỏ hỏn trên vòng tay mẹ. Nhưng vì chủ quan, thấy con vẫn lớn lên khỏe mạnh, chạy nhảy, chơi đùa bình thường, gia đình không có ý định đưa con đến bệnh viện thăm khám.
Đến khi Trâm Anh 3 tuổi, phần vùng ngực ở chính giữa càng phình to. Chị áp tai vào lồng ngực con, nghe thấy tiếng “rẹt… rẹt… rẹt” thay vì nhịp tim đều đặn. Khi đó, gia đình mới vội vàng đưa con đến bệnh viện huyện, rồi lên bệnh viện tỉnh, và cuối cùng ra Bệnh viện Nhi Trung ương ở Hà Nội.
Tại đây, bác sĩ kết luận bé mắc thông liên thất, một dị tật tim bẩm sinh thường gặp ở trẻ nhỏ, xảy ra khi có lỗ trên vách ngăn giữa tâm thất trái và tâm thất phải. Lỗ này khiến máu giàu oxy từ tâm thất trái tràn sang tâm thất phải, chảy vào động mạch phổi, làm tăng áp lực tuần hoàn phổi và buộc tim làm việc nhiều hơn. Nếu không điều trị, trẻ có thể khó thở, chậm tăng cân, thậm chí suy tim. Bác sĩ nhấn mạnh cần phẫu thuật sớm nhất có thể để đóng lỗ thông liên thất, tránh biến chứng lâu dài.
 |
Trâm Anh (5 tuổi, Quảng Bình) và mẹ của cô bé - chị Phạm Thị Hà |
“Khi bác sĩ nói con phải mổ tim, tôi như chết lặng”, chị Hà kể, bởi chưa từng nghĩ bệnh tình con nặng tới vậy. Đó là cú sốc lớn tiếp theo với người phụ nữ, bởi gia đình vừa trải qua mất mát không thể bù đắp. Chồng chị, một giáo viên, qua đời vì tai nạn giao thông cách đó không lâu. Chỉ 2-3 tháng sau, Trâm Anh được phát hiện mắc bệnh tim. Một mình nuôi ba con gái nhỏ – chị Hà rơi vào cảnh áp lực đủ bề. “Có những đêm tôi chỉ biết nhìn các con ngủ, tự hỏi làm sao để vượt qua”, chị nói về giai đoạn mà một loạt biến cố xảy đến trong thời gian ngắn.
Hồi sinh trái tim mỏng manh
Chị Hà mở tiệm làm tóc trong căn nhà đơn sơ ở huyện Quảng Xuân, cạnh đó là quầy bánh canh bán buổi sáng của mẹ chồng. Thu nhập mỗi ngày chỉ vọn vẻn trăm nghìn đồng, chắt bóp từng chút để nuôi 3 con. Sức khỏe bản thân thuộc dạng yếu, khả năng kiếm tiền hạn chế. Khả năng chi trả cho 1 ca phẫu thuật tim với chi phí lên tới hơn trăm triệu đồng là điều không tưởng.
“Tôi biết vay mượn cũng khó, ai nhìn vào hoàn cảnh nhà mình mà dám cho vay số tiền lớn như vậy”, chị nói.
May mắn thay, qua lời mách nước của người quen, chị Hà biết đến chương trình “Trái Tim Cho Em” do Tập đoàn Viettel phối hợp với Quỹ Tấm Lòng Việt - Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức. Chương trình sẽ hỗ trợ toàn bộ chi phí mổ tim cho trẻ em nghèo mắc bệnh tim bẩm sinh. “Chi phí phẫu thuật chính xác là 117 triệu đồng. Khi được thông báo con sẽ được mổ miễn phí, tôi mừng rơi nước mắt. Đó là tia sáng đầu tiên sau bao ngày tối tăm”, chị kể.
 |
2 năm trước, Trâm Anh trải qua một cuộc phẫu thuật lớn, chữa trị dị tật bẩm sinh ở tim. Khi mới chào đời, vùng ngực của em đã nhô cao bất thường, có thể nhìn rõ bằng mắt thường |
Tháng 5/2023, chị Hà đưa Trâm Anh ra Hà Nội lần đầu tiên, bắt đầu hành trình kéo dài hơn ba tuần tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Trước ngày mổ, chị dặn con gái tuyệt đối nghe lời bác sĩ. Trong mắt người mẹ, Trâm Anh là người con nhỏ tuổi nhưng tính cách “gan lì”, dũng cảm. Dù ra vào bệnh viện nhiều lần, bé chưa bao giờ khóc, la hét khi đi khám, mẹ không cần dỗ nín; bác sĩ còn dành lời khen em bé ngoan, biết nghe lời.
Ca phẫu thuật nội soi can thiệp nhằm đóng lỗ thông liên thất kéo dài 6-7 tiếng. Đây là kỹ thuật phức tạp, yêu cầu đội ngũ chuyên môn cao, không thể thực hiện tại bệnh viện địa phương. Bác sĩ giải thích rằng mổ thành công sẽ giúp máu lưu thông bình thường, giảm áp lực lên tim và phổi, nhưng bé cần theo dõi sát để tránh biến chứng như nhiễm trùng hoặc rối loạn nhịp tim.
Đứng ngoài phòng phẫu thuật, nỗi lòng người mẹ như lửa đốt. “Chưa bao giờ tôi thấy thời gian trôi chậm như thế. Tôi không dám chợp mắt, chỉ biết cầu mong mọi thứ diễn ra tốt đẹp, con bé sớm trở lại”, chị kể. Khi bác sĩ thông báo ca mổ thành công, người mẹ mới thở phào nhẹ nhõm, nhưng theo yêu cầu của bệnh viện, chị phải đợi một ngày sau mới được gặp con.
Khoảnh khắc nhìn thấy Trâm Anh, chị không kìm được nước mắt mà bật khóc, cảm giác như trút được gánh nặng suốt mấy năm trời. Thời gian dài sống trong căng thẳng đã khiến những sợi tóc bạc đã điểm trên đầu người mẹ vừa qua tuổi 30. Sau ca mổ, bà nội và cậu của bé từ Quảng Bình ra Hà Nội phụ giúp chăm sóc Trâm Anh. Thêm một tuần hồi phục, Trâm Anh được xuất viện trở về nhà, mang theo trái tim khỏe mạnh hơn.
 |
Hiện tại, sức khỏe của cô bé đã ổn định. Những ngày đến trường không còn bị gián đoạn bởi việc phải đi chữa bệnh |
Cuộc sống mới
Sau ca mổ, bác sĩ dặn mẹ cần đưa bé tái khám định kỳ hàng năm để kiểm tra chức năng tim. Gần nhất, ngày 17/5/2025, tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Nam - Cu Ba Đồng Hới (Quảng Bình), chị Hà đưa Trâm Anh đến chương trình “Trái Tim Cho Em” để khám lại cho con.
Cô bé 5 tuổi, có nụ cười bẽn lẽn, tung tăng chạy quanh hành lang bệnh viện. Bác sĩ từ Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E, sau khi kiểm tra, kết luận: “Sức khỏe của cháu ổn định, không có gì đáng ngại”. “Con khỏe, tôi như có thêm động lực nuôi các con”, người mẹ yên tâm ra về.
Từ ngày Trâm Anh được chữa trị khỏi bệnh tim, cuộc sống của các thành viên trong nhà dần tươi sáng hơn, không còn u ám như trước. Cô con gái út của nhà đã có thể đi học mẫu giáo hàng ngày, vui đùa cùng chúng bạn, người mẹ cũng thoát cảnh đóng quán dài ngày để rong ruổi chữa bệnh cùng con.
Qua câu chuyện của bản thân, chị Hà gửi gắm lời khuyên cho các phụ huynh khác: “Hãy đưa con nhỏ đi khám sớm nếu thấy có bất cứ biểu hiện bất thường nào, tránh chủ quan, bởi phát hiện sớm đồng nghĩa với khả năng chữa trị khỏi bệnh cho con cũng cao hơn”. Trong quá trình chạy chữa cho con, chị từng chứng kiến những hoàn cảnh có tình trạng bệnh ngặt nghèo hơn, khi đưa vào bệnh viện chạy chữa thì đứa trẻ đã gặp phải nhiều biến chứng nghiêm trọng khác vì phát hiện bệnh muộn.
Câu chuyện của cô bé Trâm Anh ở Quảng Bình là một trong số rất nhiều minh chứng về các em nhỏ được trao cơ hội sống lần 2 từ chương trình “Trái tim cho em”. Khởi xướng từ năm 2008, xuyên suốt 17 năm, Viettel và Quỹ Tấm Lòng Việt đã hỗ trợ khám sàng lọc cho gần 181.000 trẻ em, giúp hơn 7.000 em được phẫu thuật tim miễn phí.
Sự kiện khám sàng lọc gần nhất tại Quảng Bình tiếp tục kéo dài nỗ lực mang y tế chuyên sâu đến vùng sâu, vùng xa, huyện nghèo, nơi cuộc sống của người dân còn nhiều vất vả và do đó, các bệnh lý ở trẻ nhỏ cũng chưa được quan tâm một cách sâu sát. Trong 2 ngày, đội ngũ y bác sĩ đã khám được cho gần 700 trẻ em trên địa bàn tỉnh, qua đó phát hiện 71 ca cần theo dõi hoặc phẫu thuật.
Chị Hà vẫn luôn cảm thấy biết ơn vì đã được giúp đỡ vào thời khắc gia đình thấy tuyệt vọng, thiếu thốn nhất. Nhìn cô con gái út tung tăng chạy nhảy, quấn quýt bên mẹ mỗi ngày, chị tin rằng những ngày khó khăn đã ở lại phía sau.
