Vụ người dân đổ xô mua gạo: Từ 'ngôi vương' thế giới tới ồ ạt xả kho

Ông Nguyễn Ngọc Nam - Chủ tịch VFA - cho rằng, giá gạo lao đốc là do Ấn Độ chấm dứt lệnh hạn chế xuất khẩu và dự kiến thu hoạch vụ mùa bội thu, đẩy nguồn cung gạo lên cao vào năm 2025. Ngoài ra, một trong những nguyên nhân chính khiến giá gạo Việt Nam xuất khẩu giảm còn là do Philippines, thị trường nhập khẩu lớn nhất, tạm ngừng nhập khẩu gạo, chờ vụ mùa đông xuân sắp tới.

Giá gạo xuất khẩu “lao dốc” kéo theo giá lúa gạo trong nước đi xuống, doanh nghiệp sản xuất, chế biến, xuất khẩu lúa gạo và bà con nông dân đang bị tác động mạnh.

Hiện nay, dù vào vụ thu hoạch chính nhưng giao dịch lúa gạo tại các địa gần như ngưng trệ. Các doanh nghiệp không xuất được hàng khiến cho thương lái ít thu mua lúa, gạo thậm chí bỏ cọc dù đang vào chính vụ thu hoạch. Thậm chí nhiều nhà máy xay xát, chế biến lúa gạo phải mở kho xả hàng gạo với giá rẻ.

Đứt gãy chuỗi giá trị

Theo ông Đặng Kim Sơn - nguyên Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, việc lúa vào mùa thu hoạch nhưng vẫn đứng trên ruộng, thu hoạch về thương lái không mua; nhà máy xay xát, chế biến lúa gạo ùn ứ hàng, phải xả kho với giá rẻ… là tình trạng đáng lo ngại với ngành hàng lúa gạo được coi là thế mạnh của Việt Nam.

Giá gạo xuất khẩu giảm kỷ lục đang tác động mạnh tới thị trường trong nước. Ảnh: VGP.

Theo ông Sơn, trước đây tại Đồng bằng sông cửu Long (ĐBSCL) cũng từng xảy ra tình trạng trên, khi đó nhà nước đã áp dụng một số biện pháp để bình ổn thị trường như tạo cơ chế cho ngân hàng hỗ trợ lãi cho các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu lúa gạo vay tiền mua lúa gạo từ người dân.

"Việt Nam đã không ít lần phải làm như thế để tạo dòng luân chuyển về tài chính trong lúa gạo, để nông dân bán được lúa gạo, có tiền tái sản xuất vụ sau", ông Sơn khẳng định.

Tuy nhiên, ông Sơn cho biết đó chỉ là cách xử lý ngắn hạn để xử lý dài hạn cần có nhiều biện pháp căn cơ hơn đó là phải đảm bảo dòng chảy của chuỗi lúa gạo. Điều này đặt ra bài toán cho chúng ta là cần