Những người lấy đêm làm ngày

Phố sau 0 giờ

Giữa đêm khuya se lạnh, trong tiết trời thất thường của Đà Nẵng những ngày cuối tháng Hai, bà Đinh Thị Vân (53 tuổi) vẫn lặng lẽ dắt chiếc xe đạp - mà bà gọi là “con chiến mã”, rong ruổi khắp phố phường để nhặt ve chai.

Suốt 25 năm qua, công việc này đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của bà, là nguồn thu nhập để nuôi 4 con ăn học và lo toan cho gia đình.

Mỗi tối, từ khoảng 18 giờ đến 3 giờ sáng, bà Vân lại bắt đầu hành trình mưu sinh từ căn trọ nhỏ gần bến xe trung tâm thành phố, rong ruổi qua nhiều con đường như Lê Duẩn, Nguyễn Thị Minh Khai, Phan Châu Trinh… Đến những điểm tập kết rác, đôi tay thô ráp của bà dứt khoát đưa vào thùng, cẩn thận lục tìm từng chai lọ, bìa giấy, nhựa hay những vỏ lon đã bị bỏ đi.

“Mỗi đêm như thế này, tôi kiếm được khoảng 150.000 - 200.000 đồng, tùy vào giá phế liệu. Ngày xưa, tôi chọn làm nghề này vào ban đêm vì thấy dễ kiếm tiền hơn. Ban ngày, rác ít nhưng nhiều người nhặt, cạnh tranh đông lắm, tôi không có cơ hội tranh giành", bà Vân nói rồi nhìn vào đống đồ vừa nhặt được.

Nửa đêm bà Vân mới đi nhặt ve chai, phế liệu vì ban ngày “không thể cạnh tranh với người khác”. Ảnh Minh Hiền

Đang dở câu chuyện, bà Vân chợt nhìn thấy xe chở rác từ xa, liền vội vàng gom những bao rác bỏ lại vào thùng để xe kịp thu gom.

Ở một góc đường thuộc quận Liên Chiểu, ông Trần Phú (49 tuổi) cũng đang cần mẫn với gánh trứng lộn đêm, kiếm sống giữa phố phường tĩnh lặng. Gian hàng nhỏ của ông chỉ vỏn vẹn vài chiếc bàn, vài cái ghế cùng một ngọn đèn le lói, đủ soi sáng một góc đường.

Ông Phú kể, có những hôm trứng bán không hết, để lại hôm sau thì không được, mà ăn cũng chẳng nổi vì chỉ cần ngửi mùi thôi đã thấy ngán. Với ông, chỉ cần một ngày bán hết trứng là đã đủ yên tâm để có một giấc ngủ ngon, không vướng bận lo lắng.

Gắn bó với gánh trứng lộn hơn 19 năm, ông Phú cho hay thành phố này có vô vàn điều thú vị, kể cả trong cách ăn trứng. “Người ta buồn hay vui đều tìm đến trứng lộn, xui thì ăn số lẻ, còn may mắn thì chọn số chẵn”, nói rồi ông bật cười.

Mở nắp thùng giữ nhiệt, ông Phú nhanh chóng đếm số trứng còn lại rồi vội vàng đóng nắp để giữ trứng luôn nóng. “Ban ngày ít người mua nên tôi làm thêm công việc khác. Càng về khuya, trứng lộn lại bán chạy hơn. Mỗi tối, tôi bán được khoảng 40-50 trứng, có hôm tận 1 giờ rưỡi sáng mới bắt đầu dọn hàng về", ông nói.

Đà Nẵng sau 0 giờ, cũng là lúc nhiều người mới chính thức bắt đầu guồng quay mưu sinh. Ảnh: Minh Hiền

Cùng cảnh làm đêm, nghe hỏi về những lần thức khuya để chạy ship giao đồ ăn, chàng sinh viên 22 tuổi Lê Hữu Quốc Huy chỉ cười. Huy thừa nhận, công việc ban đêm đôi lúc vất vả, thiếu ngủ, mệt mỏi, nhưng làm lâu rồi cũng dần quen với nhịp sống ấy. Huy bảo, có giai đoạn vì bận học nên không thể bật ứng dụng nhận đơn, tài khoản giao hàng bị khóa vài tháng. Giờ đây, tranh thủ những đêm rảnh rỗi, cậu lại nhận vài đơn để kiếm thêm thu nhập.

Vừa nhìn vào màn hình điện thoại, Huy vừa tâm sự: “Bây giờ có nhiều người làm, nhiều ứng dụng giao hàng hơn nên lượng đơn tôi nhận được ít đi. Nhưng làm ban đêm không chỉ có thu nhập tốt hơn, mà còn giúp tôi cảm nhận một Đà Nẵng rất khác, yên tĩnh, chậm rãi và nhẹ nhàng hơn nhiều so với ban ngày”.

Khi đồng hồ điểm 0 giờ, chàng trai dáng người nhỏ con với đôi mắt thâm quầng vì thiếu ngủ vẫn tất bật nhận đơn. Mỗi chuyến xe, cậu luôn cẩn thận hoàn thành, giao tận tay khách hàng, bởi hơn ai hết, Huy hiểu rằng đó không chỉ là một đơn hàng, mà còn là sự tin tưởng của mọi người dành cho mình.

Ấp ủ niềm hy vọng

Đêm càng về khuya, cái lạnh càng thấm vào da thịt. Dưới ánh đèn vàng vọt, bà Vân vẫn thoăn thoắt nhặt từng chiếc vỏ lon, tỉ mỉ cho vào bao. Chiếc xe đạp mỗi lúc một nặng hơn, nhưng bà vẫn kiên trì bước tiếp. Bà bảo chỉ khi quá đói, bà mới tranh thủ dừng lại ăn vài chiếc bánh đã chuẩn bị sẵn trong túi áo, rồi lại tiếp tục công việc.

Bên gánh vịt lột lúc nửa khuya về sáng, ông Phú vẫn vui vẻ vì công việc này giúp ông nuôi sống gia đình và lo cho các con ăn học. Ảnh: Minh Hiền

Bà tâm sự rằng, những người lượm ve chai ban đêm như bà, lúc đầu thường bị lời ra tiếng vào, chê bai đủ điều, nhưng vì miếng cơm manh áo, họ dần quen, gắn bó lúc nào không hay. Để rồi, nếu có đêm nào kẹt việc không thể đi làm, bà lại thấy lòng trống trải, thiếu vắng điều gì đó quen thuộc.

Nhiều năm qua, gánh trứng nhỏ của ông Phú không chỉ là chỗ dựa giúp gia đình có cuộc sống ổn định hơn, mà còn chất chứa những câu chuyện về sự cố gắng và hy vọng. Mỗi khi cơn mệt mỏi ập đến, ông lại hớp vội ngụm nước tăng lực treo trên xe máy, cố xua đi cơn buồn ngủ để tiếp tục ngồi chờ những vị khách khuya ghé ăn.

“Bạn tôi hay đùa rằng tôi là người Việt nhưng sinh hoạt theo giờ...Mỹ. Lúc mới vào nghề, tôi còn sợ lạc đường, sợ rơi rớt đồ, nhưng giờ quen dần rồi. Thành phố Đà Nẵng dù vào thời điểm nào cũng đẹp lung linh, xe cộ vẫn tấp nập. Người ta làm việc được thì tại sao tôi lại không?", chàng trai Quốc Huy tự tin nói

Tôi hỏi ông Phú liệu ông đã từng dự định mở tiệm để tiện buôn bán ban ngày chưa, ông chỉ cười hiền, lắc đầu rồi đáp chậm rãi: “Mở tiệm cần nhiều vốn lắm, mà tôi thì chỉ đủ lo cho gia đình từng ngày thôi. Tôi cũng chưa quá già, sức khỏe còn tốt, nên cứ còn làm được ngày nào thì ráng làm ngày đó”.

Là một “cú đêm” chính hiệu, Quốc Huy ban ngày là sinh viên năm 4, tối đến lại trở thành chàng trai giao đồ ăn nhanh. Huy tiết lộ, thỉnh thoảng bị khách “bom hàng”, cho "leo cây" hay trì hoãn giờ giấc cũng tức lắm nhưng chẳng thể làm gì. Thế nhưng cũng có hôm khách đặt rồi không lấy mà tặng lại cho cậu, lúc đó vừa ăn vừa mừng vì đỡ tốn tiền bữa tối.

Theo Huy, những lúc vất vả nhất cũng là lúc vui nhất, bởi khi đơn hàng “nổ” liên tục, đồng nghĩa với việc thu nhập của shipper cũng tăng lên. Có những khi khách giục liên hồi, cậu phải vắt chân lên cổ mà chạy, chỉ mong giao hàng đúng giờ để khách không phàn nàn.