Học sinh hào hứng nghe tư vấn về các phương thức xét tuyển tại chương trình tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp diễn ra ở Phú Yên ngày 22-2 - Ảnh: LÂM THIÊN
Bộ GD-ĐT gần đây đưa ra dự thảo quy định yêu cầu quy đổi tương đương điểm trúng tuyển giữa các 
Xét tuyển đại học 2025: Quy đổi điểm IELTS ra sao?ĐỌC NGAY
Những bất cập trên cho thấy cần có giải pháp cải tiến để đảm bảo công bằng và hiệu quả trong tuyển sinh. Trước hết, Bộ GD-ĐT nên xây dựng hệ thống dữ liệu lớn về điểm số từ các kỳ thi đánh giá năng lực, kỳ thi tốt nghiệp và chứng chỉ ngoại ngữ qua nhiều năm để có cơ sở xác định hệ số quy đổi chính xác hơn. Thay vì áp đặt cứng nhắc, các quyết định quy đổi cần dựa trên dữ liệu thống kê đáng tin cậy.
Ngoài ra cần có sự chuẩn hóa trong tổ chức các kỳ thi đánh giá năng lực. Hiện nay mỗi trường đại học có cách tổ chức riêng, với mức độ khó và thang điểm khác nhau khiến việc quy đổi trở nên thiếu nhất quán.
Một số tiêu chuẩn chung về nội dung, cấu trúc đề thi và mức độ khó sẽ giúp quy đổi điểm trở nên minh bạch và công bằng hơn. Các kỳ thi như SAT, ACT của Mỹ có thể là mô hình tham khảo.
Bộ cũng cần công khai sớm và minh bạch phương pháp quy đổi và hệ số tương quan dựa trên thống kê kết quả thi ở nhiều hình thức và các kỳ thi khác nhau. Nếu để cho các trường tự quyết định sẽ rất khó đạt được sự thống nhất vì mỗi trường có cách tiếp cận và chuẩn đánh giá khác nhau.
Thay vì thông báo vào phút chót, các nguyên tắc quy đổi cần được công bố trước để thí sinh và các trường có thể chuẩn bị phù hợp. Hệ số quy đổi cũng nên được điều chỉnh theo từng năm dựa trên dữ liệu thực tế, tránh tình trạng áp dụng máy móc dẫn đến bất công.
Cần đánh giá toàn diện
Việc xét tuyển đại học không nên chỉ phụ thuộc vào điểm số mà cần xem xét nhiều yếu tố như tư duy phản biện, động lực học tập, kỹ năng mềm... Các trường có thể bổ sung hình thức phỏng vấn, bài luận, đánh giá hồ sơ để có cái nhìn toàn diện hơn về ứng viên.
Nỗ lực đáng ghi nhận
Nhìn chung dự thảo quy chế tuyển sinh của Bộ GD-ĐT là một nỗ lực đáng ghi nhận nhưng cách tiếp cận hiện tại vẫn còn nhiều bất cập. Không thể gộp các hình thức đánh giá khác nhau vào cùng một thang điểm mà thiếu cơ sở khoa học.
Nếu không cải tiến theo hướng dựa trên dữ liệu thực tế và nâng cao tính minh bạch, việc quy đổi điểm không chỉ gây bất công mà còn có thể làm giảm chất lượng tuyển sinh.
Quy đổi các phương thức xét tuyển về một thang điểm: Thiếu căn cứ khoa học
