 |
Bị cáo Đoàn Văn Huấn, Chủ tịch Công ty Thái Dương |
Phiên xử dự kiến trong khoảng 10 ngày
Sáng nay (12/5), TAND TP Hà Nội mở phiên
Cựu Thứ trưởng Nguyễn Linh Ngọc cùng đồng phạm.
Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 10 ngày. Hội đồng xét xử gồm 3 người, do Thẩm phán Trần Nam Hà làm chủ tọa. 5 Kiểm sát viên của Viện KSND TP Hà Nội và Viện KSND Tối cao (biệt phái về Viện KSND TP Hà Nội) được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa.
Cáo trạng quy kết, năm 2013, một số lãnh đạo, cán bộ Bộ TN&MT có vi phạm trong việc cấp giấy phép khai thác khoáng sản cho Công ty Thái Dương.
Theo đó, Công ty Thái Dương được Bộ TN&MT cấp phép thăm dò đất hiếm tại mỏ Yên Phú (tỉnh Yên Bái) từ năm 2009. Đến tháng 5/2011, Công ty nộp hồ sơ xin khai thác quặng đất hiếm nhưng chưa được thông qua.
Năm 2012, Thủ tướng Chính phủ ra chỉ thị, yêu cầu khai thác khoáng sản nhất thiết phải gắn với chế biến sâu. Công ty Thái Dương phải lập bổ sung Dự án “Đầu tư xây dựng tổ hợp chế biến sâu đất hiếm” (viết tắt là Dự án chế biến sâu) trình các cơ quan có thẩm quyền thẩm định và xin ý kiến Chính phủ.
Sau khi Bộ Công Thương thẩm định Dự án chế biến sâu đã báo cáo Thủ tướng kết quả là khả thi. Chính phủ đã giao Bộ TN&MT thẩm định cấp phép cho Công ty Thái Dương.
 |
Nhà máy của Công ty Thái Dương tại Yên Bái. |
Nhóm bị cáo gây thiệt hại hơn 700 tỷ đồng
Theo cáo buộc, tháng 6/2013, việc cấp phép được thực hiện theo quy định của Luật Khoáng sản năm 2010 nên Dự án Khai thác, chế biến đất hiếm của Công ty Thái Dương đã thay đổi cả về quy mô, tính chất. Không chỉ có dự án khai thác, tuyển quặng như khi xin cấp phép năm 2011.
Dự án này phải gồm ba thành phần không thể tách rời là “Khai thác, tuyển quặng”; “Nhà máy thủy luyện Yên Bái” và “Nhà máy chiết tách Hải Phòng”.
Tuy nhiên, trong hồ sơ xin cấp phép của Công ty Thái Dương mới có Giấy chứng nhận đầu tư Dự án Khai thác, tuyển quặng do UBND tỉnh Yên Bái cấp năm 2011, hết hạn năm 2012.
Bên cạnh đó, Viện kiểm sát cũng cho rằng, vốn chủ sở hữu của Công ty Thái Dương chỉ có 200 tỷ đồng, không đảm bảo tỷ lệ vốn ít nhất bằng 30% tổng số vốn đầu tư của dự án (1.953 tỷ đồng) theo quy định tại Luật Khoáng sản năm 2010.
Trong khi, nhóm cựu cán bộ Tổng cục Địa chất và Khoáng sản được giao nhiệm vụ thẩm định hồ sơ, đứng đầu là bị cáo Nguyễn Văn Thuấn (khi đó là Tổng cục trưởng) dù biết Công ty Thái Dương "không đủ điều kiện" nhưng vẫn đề xuất lãnh đạo Bộ TN&MT cấp giấy phép. Còn bị cáo Nguyễn Linh Ngọc (khi đó là Thứ trưởng) là người ký giấy phép này.
Khai với cơ quan điều tra, ông Nguyễn Linh Ngọc cho rằng đã nghiên cứu tờ trình của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, biết Công ty Thái Dương chưa đủ điều kiện nhưng vẫn ký giấy phép cho doanh nghiệp. Cựu Thứ trưởng cũng thừa nhận hành vi của mình là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc Công ty Thái Dương khai thác trái phép đất hiếm, gây thất thoát 736 tỷ đồng.
 |
Bị cáo Đoàn Văn Huấn và Nguyễn Văn Chính. |
Bị cáo Nguyễn Văn Thuấn thì khai, quá trình giúp Công ty Thái Dương xin giấy phép, được Đoàn Văn Huấn đến phòng làm việc, “cảm ơn” 500 triệu đồng.
Tại tỉnh Yên Bái, kết quả điều tra cho thấy, sau khi được cấp phép, Công ty Thái Dương không thực hiện đúng các nội dung theo quy định, đặc biệt là không tinh luyện quặng đất hiếm trước khi bán mà tiêu thụ quặng thô.
Sở TN&MT tỉnh Yên Bái "biết những sai phạm" của Công ty Thái Dương nhưng không tổ chức thanh tra, kiểm tra; không có biện pháp xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý để ngăn chặn, chấn chỉnh.
Năm 2021, khi Công ty Thái Dương làm thủ tục xin gia hạn Giấy phép khai thác khoáng sản số, Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Yên Bái là ông Hồ Đức Hợp còn "báo cáo không trung thực" tới UBND tỉnh Yên Bái, che giấu sai phạm của doanh nghiệp. Việc này, tiếp tục giúp Công ty Thái Dương khai thác trái phép đất hiếm.
Ngoài chỉ đạo khai thác quặng trái phép, cơ quan truy tố còn cáo buộc ông Đoàn Văn Huấn chỉ đạo nhân viên Công ty Thái Dương lập 2 hệ thống sổ sách kế toán, gây thiệt hại hơn 9,6 tỷ đồng tiền thuế cho Nhà nước.
